Recensies
‘Knap hoe de Bruyne het wel en wee van Nederlandse boeren in het tot Zimbabwe omgedoopte Rhodesië weet op te roepen. Hij oordeelt niet, maar graaft en luistert. Wat bovenkomt zijn voortreffelijk geschreven verhalen waarin afkeer en genegenheid samenvloeien tot een aangrijpende postkoloniale geschiedenis.’
Adriaan van Dis
‘We moeten gaan’ bevat ontelbaar veel verhalen, is een road movie in een boek.’
Wilfried de Jong in Met het oog op morgen
‘Het belang van We moeten gaan schuilt in de nuance, in het zorgvuldig balanceren tussen gevoelens van sympathie en afkeer die zowel de kolonialen als de zwarte bezetters oproepen. Het is een boek van groot gewicht.’
Bart Luirink, hoofdredacteur Afrika-magazine ZAM
‘Marnix de Bruyne maakte een uniek boek over de onteigening van Nederlandse boeren in Zimbabwe. De ex-boeren, de volhouders en de nieuwe boeren die de journalist sprak zijn stuk voor stuk fascinerend.’ ****
de Volkskrant
‘Dankzij het hoor en wederhoor en degelijke research geeft De Bruynes boek een inzichtelijk en genuanceerd beeld van een halve eeuw Nederlandse aanwezigheid in Zimbabwe.’ ****
NRC Handelsblad
‘Het is prijzenswaardig hoe onbevooroordeeld en genuanceerd De Bruyne de historische figuur (Ian) Smith portretteert’ (…) ‘Vanaf 2000 zijn vrijwel alle boeren (...) van hun land verdreven. De Bruyne zoekt ze op, volgt ze, reconstrueert hun geschiedenis en toont hun ongebroken positieve geest. Indrukwekkend en tragisch.’
Jeroen Vullings in Vrij Nederland van half juli 2016
(selecteert ‘de beste non-fictie voor in de koffer’).
‘Een heel interessant onderwerp. Marnix de Bruyne kan goed schrijven, heeft prachtig materiaal. Hij wil eigenlijk geen stelling nemen, probeert zo menselijk mogelijk al zijn personages recht te doen.’
Radioprogramma Argos
‘We moeten gaan is een vlot, onthullend boek over de kolonisatie en dekolonisatie voor de zwarte en blanke bevolking van Zimbabwe. (…) Een meeslepend verhaal dat de lezer meevoert in de tijd en het leven van de Nederlandse agrariërs in Afrika.’ Originaliteit: 100 punten, schrijfstijl: 100 punten (vd honderd).'
Website Historiek, over geschiedenis
‘We moeten gaan beschrijft de zoektocht naar de geschiedenis van honderden Nederlanders die in de jaren vijftig naar Zuid-Rhodesië emigreerden. Tevens is het een boeiend portret van het huidige Zimbabwe, dat nog altijd kampt met talloze problemen. Het is knap dat Marnix de Bruyne die twee onderwerpen met elkaar weet te combineren.’ ****
Hebban, site voor en door lezers
'Marnix de Bruyne has written a book that gives insight into the developments of Zimbabwe, from a different angel than the usual one, i.e. the British one. He has managed to intertwine the human approach with his paper research in a very readable way. He has written a book that is hard to put down.'
Engelstalige blog over boeken van Afrikanen of over Afrika
‘Een must read: Een heel goed boek dat uitstekend weergeeft hoe je alles kunt verliezen als kleine minderheid. En hoe een dictator een puinhoop van een land kan maken waarbij iedereen alles verliest.’ *****
Bol.com
‘Een fascinerend boek.’
De Correspondent
‘Dat er zich heel wat in Zimbabwe heeft afgespeeld, inclusief de naweeën die tot op de dag van vandaag voortduren, is bekend, maar niet dat Nederlanders er een belangrijke rol hebben gespeeld. De Bruyne focust en gaat diep in op wat vooral de blanken onderling meemaakten en het is zijn uitgangspunt om die, soms gruwelijke, belevenissen naar voren te halen. Maar hij heeft ook oog voor de meerderheid van het land, de zwarte bewoners die het land als vrijheidsstrijders onafhankelijk wilden maken. Een fascinerend boek dat je in één adem uitleest!’
De bibliotheek in Breda
‘(…) Voor mij is democratie kritiek kunnen tonen zonder angst voor represailles. Het is je vrij voelen in je eigen land. De regering en het volk moeten altijd samen strijden om het leven voor iedereen beter te maken. In Zuid-Afrika hebben ze er een woord voor in een lokale taal: Ubuntu – je bent wie je bent door wat je voor anderen betekent.
Daarom kies ik dit boek van Marnix de Bruyne: We moeten gaan. Nederlandse boeren in Zimbabwe. Het gaat over de Nederlandse emigranten die in de jaren vijftig naar Rhodesië emigreerden, maar het speelt zich ook af in het heden en vertelt veel over de problemen van het huidige Zimbabwe, en over mensen daar die naar democratie snakken.’
Bibliotheekmedewerker Richard Mukuka
‘Het boek vertelt uiteindelijk veel meer dan de migratiegeschiedenis van een groep Nederlanders. De Bruyne gebruikt hun ervaring en die van hun zwarte medewerkers en opvolgers als lens waardoor hij de moeizame geschiedenis van Zimbabwe beschouwt, dat werkt heel goed.’
Geschiedenis Magazine
